Witaminy – to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu związki organiczne, biorące udział w przemianach biochemicznych jako koenzymy, tj, substancje, których obecność warunkuje prawidłowe działanie enzymów, białek katalizujących procesy przemiany materii. Organizm ludzki potrzebuje bardzo małych ilości witamin. Ponieważ jednak nie jest zdolny do syntezy wszystkich witamin, musi je otrzymywać wraz z pożywieniem albo w postaci „gotowej”, albo w postaci tzw. prowitamin, które następnie są przetwarzane na witaminy.
Zacznę może od witaminy A
Ciekawostki:
- kobiety przyjmujące środki antykoncepcyjne potrzebują mniej witaminy A.
- doustne środki antykoncepcyjne zwiększają witaminę A
- organizm potrzebuje cynku aby wykorzystać zmagazynowaną witaminę A
- kobiety w ciąży i karmiące mogą spożywać witaminę A pod kontrolą lekarza
- cynk zwiększa przyswajanie witaminy A , a selen wspomaga działanie beta-karotenu
- witaminę A należy spożywać w czasie posiłku lub po posiłku, bo wtedy ułatwia się jej przyswajanie
- warzywa o twardych włóknach (np. marchew) trzeba bardzo dokładnie rozdrobnić - w ten sposób łatwiej zostanie uwolniona witamina A. Niezbędna jest także odrobina tłuszczu w potrawie.
Ciekawostki:
- należy ją przyjmować w preparatach zawierających kompleks witamin z grupy B
- trzeba ją zażywać podczas posiłków lub 1-1,5 h po jedzeniu, ponieważ najlepiej jest przyswajalna w środowisku kwaśnym, gdzie wydziela się sok żołądkowy
- proszek do pieczenia podnosi pH ciasta (środowisko zasadowe) i zwiększa straty tiaminy podczas wypieku.
- mąka jest zwykle wzbogacana w witaminę B1 w celu zrekompensowania strat powstałych w procesie mielenia ziarna,
- ludzie z niedoborem tiaminy często padają ofiarą komarów i innych owadów. Przyczyną jest niższy poziom substancji odstraszających owady w skórze. Ponadto tiamina przyspiesza gojenie się ran i wykazuje działanie uśmierzające ból.
Ciekawostki:
- jest niezbędna do przekształcenia witamin B6 i PP w ich czynne postaci
- w okresie ciąży i karmienia wzrasta zapotrzebowanie na tę witaminę
- przyjmowanie jej może dać fałszywe wyniki badań laboratoryjnych
- wszelkie sporty - gimnastyka, pływanie jogging, taniec itp., zapewniają uzyskanie dobrej kondycji na wyższym poziomie, jeżeli dostarczane posiłki zapewnią odpowiednie dawki witaminy B2. Przelewanie potów na siłowni może okazać się daremne, gdyż niedobór ryboflawiny w organizmie uniemożliwi prawidłową przemianę anaboliczną i odpowiednie wykorzystanie energii. W takich przypadkach, sport zamiast dawać radość i ożywiać, jedynie męczy.
- osoby żyjące w stresie potrzebują więcej witaminy B2, dzięki niej jest możliwe wydalanie adrenaliny z komórek rdzenia nadnercza. Życie w ciągłym pośpiechu i napięciu, pełne konfliktów i problemów zmusza organizm do stałej produkcji hormonów stresogennych, a to jest przyczyną kurczenia się rezerw ryboflawiny.
Ciekawostki:
- witamina B3 może być podawana jednocześnie z witaminą A i E w celu obniżenia poziomu cholesterolu
- chrom zwiększa efektywność witaminy B3
Ciekawostki:
- najlepiej przyjmować ja podczas lub po posiłku popijając szklanką wody
- w ciągu 24 godzin odświeża mózg i usuwa stany roztargnienia, zwątpienia, osłabienia pamięci, niezdolności do koncentracji
- ludzie żyjący w stresie i pracujący ciężko fizycznie, sportowcy - powinni przyjmować zwiększone dawki tej witaminy,
- w pożywieniu kwas pantotenowy występuje w formie koenzymu, zaś jego nadmiar zostaje usunięty z organizmu wraz z moczem. Dlatego, nie warto aplikować pigułek "na zapas", lepiej zadbać, aby dostawy były systematyczne, wraz ze zdrowymi posiłkami.
Ciekawostki:
- niedobór witaminy B6 utrudnia działanie wapnia i magnezu, miedzi, selenu
- zbyt mała ilość witaminy B6 obniża ilość witaminy C we krwi, a niedobór witaminy C zwiększa wydalanie B6
- witamina B6 przyśpiesza i ułatwia wchłanianie magnezu
- witaminę B6 powinni przyjmować ludzie narażeni na promieniowanie, chorzy na serce, nerki, nowotwory, astmę
- stres, miesiączka, ciąża, dolegliwości serca, podeszły wiek, zbyt niski poziom cukru we krwi i zażywanie pigułek antykoncepcyjnych zwiększają zapotrzebowanie na tą witaminę,
Ciekawostki:
- łagodzi objawy niedoboru witaminy B5 i cynku
- wchłanianie witaminy H zaburzają estrogeny
- niedobory mogą wpłynąć na powstawanie wad wrodzonych u płodu
Ciekawostki:
- inozytol należy przyjmować z wapniem, ponieważ inozytol zwiększa ilość fosforu w organizmie, a wapń z inozytolem równoważy poziom fosforu i wapnia
Ciekawostki:
- kwas foliowy i witamina B12 wspomagają leczenie chorób serca, obniżają ryzyko raka piersi
- zmniejsza ryzyko uszkodzenia DNA
- kobiety ciężarne z niskim poziomem kwasu foliowego narażone są na poronienia
- przy udziale kwasu foliowego powstają tzw. hormon szczęścia - serotonina działająca kojąco i uspokajająco oraz noradrenalina, która jest odpowiedzialna za aktywność i dynamikę w ciągu dnia,
Ciekawostki:
- należy łączyć ją z wapniem, ponieważ nie jest łatwo przyswajalna
- antagonista witaminy B12 jest witamina C i B1, utrudniają one wchłanianie jej
- niedobór witaminy E powoduje uaktywnienie się B12
- zapasy witaminy B12 zgromadzone w wątrobie zdrowego człowieka wystarczają do pokrycia zapotrzebowania człowieka na około 3 lata. Do niedoboru dochodzi zazwyczaj u jaroszy, u osób ze schorzeniami związanymi z nieprawidłową produkcją czynnika Castle'a w żołądku lub zaburzeniami wchłaniania w jelitach,
- słodycze, napoje słodzone i cukier uszkadzają florę bakteryjną jelit - a to wpływa na zaburzenia wchłaniania witaminy B12,
- dzienne zapotrzebowanie na tą witaminę stanowi, że przez całe życie potrzebujemy jej tyle, ile waży ziarno zboża.
Ciekawostki:
- osoby palące, kobiety w ciąży, w okresie karmienia piersią, stosujące środki antykoncepcyjne oraz ludzie starsi potrzebują więcej witaminy C
- witaminę C niszczy tlenek węgla, którym jest zanieczyszczone powietrze w miastach, dlatego też ich mieszkańcy powinni przyjmować jej zwiększone dawki
- duża ilość witaminy C może wpływać na zafałszowanie wyników analizy krwi, moczu i stolca. Niekiedy maskuje obecność krwi w stolcu, a wyniki badań poziomu hemoglobiny i cukru we krwi u cukrzyków w okresie zwiększonego przyjmowania witaminy C mogą nie być wiarygodne
- długotrwałe przyjmowanie aspiryny trzykrotnie zwiększa wydalanie witaminy C, dlatego też należy wtedy zwiększyć dawki tej witaminy,
- surówki z pomidorów lub z kapusty długo zachowują witaminę C, natomiast dodatek świeżych ogórków, które zawierają dużo czynnej askorbinazy przyspiesza w surówce z pomidorów rozkład witaminy C,
- ponieważ witamina C umożliwia wytwarzanie rozpuszczających tłuszcz hormonów stresu, można ją uznać za skuteczny środek odchudzający.
Ciekawostki:
- estrogen podawany wraz z wapniem i witaminą D może zapobiec wypadaniu zębów, zwłaszcza u kobiet po menopauzie
- kobiety, które przyjmują witaminę D rzadziej zapadają na choroby wieńcowe
- u osób z niskim poziomem witaminy D zwiększone jest ryzyko zawału
- uważa się, że już dziesięć minut słonecznej kąpieli codziennie w czasie letnich miesięcy (czerwiec - początek września) zapewnia odpowiednią dawkę tej witaminy. Jednak należy brać pod uwagę indywidualne zapotrzebowania,
Ciekawostki:
- dieta bogata w witaminę E hamuje wzrost komórek raka prostaty
- należy codziennie zażywać ją o tej samej porze
- żelazo osłabia działanie witaminy E
- oleje tłoczone na zimno zawierają więcej witaminy E niż produkowane przemysłowo
Ciekawostki
- Jogurt i kefir to idealne potrawy między posiłkami, pobudzające wytwarzanie witaminy K.
- Zjełczałe tłuszcze, nadużywanie leków (salicylanów lub antybiotyków) oraz środki konserwujące w puszkach i gotowych produktach spożywczych niszczą witaminę K, utrudniają jej wchłanianie lub prowadzą do przedwczesnego jej wydalania z organizmu.
Ciekawostki:
- 12 łyżek nasion słonecznika lub dwie łyżki oleju zapewnia całkowitą dzienną dawkę witaminy F
- znany preparat Linomag to nic innego jak roztwór witaminy F w oleju Lnianym, przy leczeniu trądziku najlepsze efekty można uzyskać, stosując linomag z propolisem
- przy chorobach narządów płciowych wraz z witamina F dobrze jest przyjmować witaminę A, C i E
- obiecującym środkiem leczniczym przy zapaleniach skóry i innych jej dolegliwościach wywołanych przez niedobór kwasów tłuszczowych są oleje rybne,
- olej lniany zmniejsza stężenie cholesterolu i zapobiega chorobom serca
Ciekawostki:
- witamina B13 (kwas orotowy) pojawia się w warzywach korzeniowych, serwatce i kwaśnym mleku, by zapobiegać przedwczesnemu starzeniu się.
Ciekawostki:
- cholinę zawsze przyjmuj z wapniem ponieważ jest on niezbędny do zrównoważenia poziomu fosforu i wapnia w organizmie (cholina zwiększa ilość fosforu w organizmie)
- brak choliny sprawia, że już od czterdziestego roku życia, a nieraz nawet wcześniej, może nastąpić typowo starczy rozkład psychiczny, którego najbardziej charakterystyczne symptomy to zaniki pamięci oraz niezdolność do koncentracji
Trafiłyście na jakąś nowość?
Jeśli chodzi o witaminy ciągle uzupełniam swoją wiedzę, więc może was jeszcze czymś zaskoczę :)
ja bym się nie zgodziła co do witaminy D- na naszej szerokości geograficznej, gdy nawet podczas tych dwóch miesięcy letnich (czerwiec-lipiec) nie spędzamy całych dni na dworze w bikini to szacuje się, że pewnie wszyscy z nas mają jej niedobór,
OdpowiedzUsuńcoraz częściej zaczyna się badać jej poziom, bo powstają nowe badania świadczące o tym, że pełni ona w organizmie rolę hormonu- wpływa na praktycznie wszystkie narządy i układ hormonalny
jako ciekawostkę podam, że ja uzupełniam jej niedobory lekami już od prawie roku i dopiero ledwie dobrnęłam do poziomu minimum, ale i tak od tego czasu już nie choruję i wreszcie schudłam, nie zmieniając wcale sposobu żywienia ;)
tak jak napisałam, trzeba brać pod uwagę indywidualne zapotrzebowanie. Każdy organizm jest inny, ja w okresie letnim nie mam niedoborów ;)
Usuńdziękuję ci bardzo za podzielenie się swoją opinią :)